Het idee ontstond eind 2013 aan het kerstdiner. Hoeveel eten gooien mensen niet weg tijdens de feestdagen? Wij dachten dat er wel iets te doen zou zijn aan die verspilling: laten we het eten dat we over hebben, delen met elkaar. Met als slagzin: ‘Heb jij iets over voor een ander?’
Maar in praktische zin zitten er nogal wat haken en ogen aan zo’n deelplan. Je moet het eten verzamelen, warm maken of bereiden, een plek zoeken waar al dat eten aangeboden kan worden en uiteraard mensen die het willen opeten. En wie staat in voor de versheid van het voedsel? Best wel lastig.
Plan B werd er eentje met een hoger kerstgehalte: we organiseren een etentje voor mensen die klant zijn van de Voedselbank. Een bevriend stel wilde wel meedoen en stelde hun hotelschip beschikbaar als locatie. De penningmeester van de lokale Voedselbank zou 14 klanten uitnodigen.
Die penningmeester gaf een aardig inzicht in hoe het werkt bij de Voedselbank. Je komt in aanmerking voor een wekelijks pakket als je per maand na aftrek van vaste lasten € 180 of minder overhoudt voor eten en kleding. Een gezin met twee volwassenen en twee kinderen komt in aanmerking als er maximaal € 350 per maand beschikbaar is.
Wat mij verraste, is dat 60% van de klanten van de Voedselbank een baan heeft. De meesten van hen zitten dus niet thuis met een uitkering, maar zijn gewoon aan het werk. Misschien maar een paar dagen in de week, maar ze werken.
En waarom zitten ze dan in financiële nood? Bijvoorbeeld doordat ze in de schuldsanering terecht zijn gekomen. Of door een echtscheiding. En ik kan me voorstellen dat in veel gevallen dat dure huis dat je een jaar of tien geleden van de bank zomaar mocht kopen het grootste struikelblok is geweest. Je kunt maximaal drie jaar een beroep doen op de Voedselbank en tussentijds wordt gecontroleerd of je nog aan de voorwaarden voldoet.
De Voedselbank in Alphen deelt wekelijks voedselpakketten uit aan 190 gezinnen in de regio Alphen/Rijnwoude/Boskoop. Dat zijn een kleine 500 personen. Met hen wordt al best aardig wat gedeeld: vlak voor Sinterklaas zijn er cadeautjes. Bedrijven doneren geld en eten. Er zijn inzamelingsacties bij supermarkten. En er worden spontane acties op touw gezet, zoals die van ons.
Afgelopen zaterdag was het zo ver: we kregen veertien gasten. Voor zover ik kon zien en horen, hebben ze genoten van het eten. En het waren heel gewone mensen trouwens, constateerde ik met schrik. Niet zozeer omdat ik mezelf al bij de Voedselbank zag aankloppen, maar meer vanwege het onbewuste vooroordeel dat ik kennelijk had.