Het treinkaartje is niet meer. Ik kan een beetje nostalgie wel waarderen – zoals Duitsland weer in het wit-zwart zien voetballen – maar ik ben er niet rouwig om. Het is toch prima om OV-chippend door het land te reizen? Je moet alleen aan een paar dingen denken. Vooral als je met een chipkaart reist die niet op naam staat.
In- en uitchecken bijvoorbeeld. Dat is nog even wennen, zeker als er op treinstations nog poortjes staan waar je ook zonder in- of uit te checken doorheen kunt lopen. In de bus moet je ook bij de les blijven. De chauffeur helpt je wel met inchecken, maar wie vergeet zijn pas bij het uitstappen langs de scanner te halen, is op zichzelf aangewezen. Dan let de bestuurder toch net even wat minder op. Dat is des te meer balen omdat je een zogenaamd instaptarief extra betaalt. Daardoor kan je OV-saldo bij instappen lager zijn dan bij uitstappen. Je instaptarief is dus een soort vooruitbetaalde boete voor niet uitchecken. Waar je zelf de dupe van bent. Snap je die logica? Is je saldo lager dan het instaptarief, dan kom je dus de bus niet in. Ook al hoef je maar twee haltes te reizen.
Ga je lekker treinen, dan moet je wel zorgen dat er twintig euro op je anonieme chippas staat. Anders is het onmogelijk om het boemeltje van mijn woonplaats Alphen aan den Rijn naar Boskoop te nemen. Ik schat de kosten van een retour in op nog geen tientje. Niet dat ik ooit de trein naar Boskoop neem; als ik er al kom, is het om een boom te kopen. Die neem je liever mee in de auto.
De NS dwingt ons in de richting van een persoonlijke OV-chipkaart, waarop je saldo automatisch kan worden aangevuld. Dat kan namelijk niet met zo’n anonieme kaart. Binnen afzienbare termijn is dus niet alleen bekend welke boodschappen je doet (bonuskaart), hoe je financiële situatie eruitziet (mijnoverheid.nl) en wat voor leuke dingen je doet (Fakebook), maar ook waar je wanneer bent.
En dat overwegende zie je opeens de NS-reclame op tv: die gozer die zomaar even de trein naar Londen pakt. Hoe doet ie dat? Waar checkt ie uit? Hoeveel saldo heeft ie dan op zijn OV-chipkaart? Je gaat al denken: hee, je kunt dus voor twee tientjes naar Londen! Of heeft hij nog een van de allerlaatste papieren treinkaartjes gekocht, waarbij hij precies weet wat hij betaalt?
Ik denk dat het het laatste is: de jongen is overduidelijk een nostalgicus. Wie anders pakt de trein om in Londen in een barretje iemand een nummer van ruim veertig jaar oud te horen zingen?